DERS KODU : HUK 214
DERSİN ADI: HUKUK FELSEFESİ VE SOSYOLOJİSİ
HAFTALIK DERS VE UYGULAMA SAATİ: 2-0
DERSİN TANIMI: Giriş (Genel Kavramlar ve Tanımlar): Felsefe, Bilim, Felsefenin İnceleme Alanları (Varlık, Bilgi ve Değer), Bilimsel Bilgi, Hukuk Felsefesi, Hukuk Tarihi, Hukuk Sosyolojisi, Dogmatik Hukuk, Ahlâk ve Hukuk İlişkisi;
Hukuk Felsefesi Tarihindeki Okullar: Doğal Hukuk Anlayışı (Sofistler, Sokrates, Platon, Aristoteles, Epiküros, Zenon, Cicero, Thomas Aquinas, Augustine, Farabi, Hobbes, Locke, Rousseau, Kant); Hukukî Pozitivizm (Austin, Kelsen, Hart); Tarihçi Hukuk Okulu (Savigny); Faydacı ve Sosyal Faydacı Hukuk Yaklaşımı (Hume, Bentham, Mill, Jhering); Felsefî İdealizm (Hegel); Hukukî Realizm (Amerikan Pragmatik Yaklaşımı ve İskandinav Realizmi); Fenomenolojik Hukuk Anlayışı (Husserl), Marksist Hukuk Anlayışı (Marx) Modern Hukuk Felsefecileri (Dworkin, Rawls, Nozick, Habermas)
Hukuk Sosyolojisi: Genel Sosyoloji (Kavram ve Tanımlar), Hukukun Sosyal Olgu Olarak Kavranışı, Comte, Durkheim, Duguit, İbn Haldun, Montesquieu, Weber, Gurvitch.
Hukuk felsefesi ve Sosyolojisi dersi, fakülte müfredatındaki diğer derslerden farklı bir yapı ve önem arz etmektedir. Bütün dünyadaki hukuk eğitiminde olduğu gibi bizde de hukuk eğitimin önemli bir bölümü, mevcut (pozitif) hukukun öğretilmesine ayrılmıştır; fakültelerin meslekî bilgi kazandırmak nosyonu düşünüldüğünde bu tabiîdir. Ancak hukuk fakültesi yalnızca hukuku uygulayacak ve tutarlı bir sistem oluşturmak adına onu yorumlayacak teknikerler yetiştirmek durumunda değildir. Bunun yanında ve belki daha da önemli olarak hukuk fakültelerinin, muhakeme, mantık, hukuk kültürü, toplumsal birikim, dil, yorum vs. gibi hukukun aslını anlayabilecek ve dahası toplumsal düzeni sağlayacak hukuku üretecek hukukçular yetiştirmek vazifesi vardır. Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi dersi bu bakımdan, hukuk teknikerliğinden hukuk bilginliğine geçişin ilk aşaması olarak görülmelidir.
DERS KİTABI VE YARDIMCI KİTAPLAR:
-
Hukuk Felsefesi Açısından Yararcılık Teorisinin Eleştirisi, Ahmet Gürbüz, Beta Basım Yayın
-
Hukuk Felsefesi, Adnan Güriz, Siyasal Kitabevi
DERS DEĞERLENDİRMESİ:
Katılımcılık/Devamlılık %10,
Vize/ Yarı –Dönem Sınavı %30,
Ödevler %10,
Final Sınavı %50,
Devamlılık; Asgari % 95zorunludur.